Γραφείο Αγωγής Υγείας Νομού Χανίων - Σχ. Έτος 2003-2004 - Πρόγραμμα : "Διαφυλικές σχέσεις Νέων"

ΑΝΔΡΙΚΟ  ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Το αναπαραγωγικό σύστημα του άνδρα βρίσκεται μέσα στη λεκάνη και αποτελείται από εσωτερικά και εξωτερικά όργανα. Πιο συγκεκριμένα όπως αναφέραμε και στη προηγούμενη ενότητα οι  όρχεις είναι  δύο αδένες που βρίσκονται έξω από το σώμα μέσα σ΄ένα δερματικό σάκο που λέγεται όσχεο.Οι όρχεις κρέμονται στα πλάγια της ρίζας του πέους και παρατηρούμε ότι ο  αριστερός  συνήθως βρίσκεται πιο χαμηλά απ΄ότι ο δεξιός. Ο κάθε όρχης αποτελείται από χιλιάδες σπερματοφόρα σωληνάρια μέσα στα οποία σχηματίζονται  τα σπερματοζωάρια. Στους όρχεις παράγεται η ανδρική ορμόνη, τεστοστερόνη, που βοηθά τις αλλαγές στο σώμα του άνδρα κατά την ήβη προετοιμάζοντας το ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα.

Τα σπερματοφόρα σωληνάρια σχηματίζουν ένα δίκτυο αγωγών που καταλήγει στη επιδιδυμίδα όπου αποθηκεύονται τα σπερματοζωάρια. Η επιδιδυμίδα οδηγεί σ΄ένα μυϊκό σωλήνα το σπερματικό πόρο, δια μέσου του οποίου τα σπερματοζωάρια φθάνουν στην ουρήθρα  κολυμπώντας σ΄ ένα υγρό το οποίο ονομάζουμε σπερματικό υγρό.

Άλλο σημαντικό όργανο για τη αναπαραγωγική λειτουργία του ανδρικού συστήματος είναι ένας αδένας, ο προστάτης, που βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη, έχει  μέγεθος ενός μικρού σφαιριδίου  και παράγει ένα μέρος του σπέρματος. Όταν ο άνδρας εκσπερματώνει, εκκρίνει ένα θολερό, παχύρρευστο και χαρακτηριστικής οσμής υγρό που ονομάζεται σπέρμα και αποτελείται από : τα σπερματοζωάρια που αναπτύσσονται στους όρχεις, και μείγμα υγρών από την επιδιδυμίδα, τις σπερματοδόχους κύστεις και τον προστάτη.

Τα σπερματοζωάρια αποτελούν το ανδρικό γεννητικό υλικό. Μοιάζουν με το γυρίνο βατράχου και έχουν κεφάλι,  μέση και ουρά.Είναι πάρα πολύ μικρά, περίπου 0,05 χιλ. και  δεν μπορεί κανείς να τα δει  χωρίς μικροσκόπιο. Στα αγόρια που είναι στην ήβη  και στους άνδρες, τα σπερματοζωάρια παράγονται στους όρχεις.Περίπου 100 εκατομ. σπερματοζωάρια μπορούν να ωριμάσουν στους όρχεις σε ένα 24ωρο. Ο άνδρας κατά την διάρκεια της σεξουαλικής επαφής απελευθερώνει περίπου 400 εκατομ. σπερματοζωάρια τα οποία εκκρύονται από τους σπερματικούς πόρους,  όπου αναμειγνύονται με σπερματικό και προστατικό υγρό και σχηματίζουν το σπέρμα.

 Ο άνδρας λοιπόν παράγει τόσα σπερματοζωάρια, όσα χρειάζεται μέχρι τα βαθιά γηρατειά του, σε αντίθεση με τη γυναίκα που σταματά να ελευθερώνει ωάρια, μόλις φτάσει στην εμμηνόπαυση. Έτσι, όταν δεν εκσπερματώνει, είτε γιατί δεν έρχεται σε σεξουαλική επαφή, είτε γιατί δεν αυνανίζεται, η παραγωγή σπερματοζωαρίων ελαττώνεται. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας παρατηρείται πολλές φορές το σώμα του εφήβου ότι παράγει σπερματοζωάρια που δε χρειάζεται, μερικά από τα οποία βγαίνουν έξω από το πέος του την  ώρα που κοιμάται. Το φαινόμενο αυτό το ονομάζουμε ονείρωξη.

Τα σπερματοζωάρια στην επιδιδυμίδα ωριμάζουν δηλ. γίνονται ικανά να  κινούνται και να γονιμοποιούν και αποθηκεύονται στην ουρά της επιδιδυμίδας. Τα σπερματο ζωάρια τώρα κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής  περνούν από το  σπερματικό πόρο και μέσω της σπερματοδόχου κύστης, της οποίας το έκκριμα συμβάλλει στην αραίωση του σπέρματος, συνεχίζεται  η πορεία τους με τη συνένωση εκκρίματος από τον προστάτη και καταλήγει στην ουρήθρα. Το σπέρμα δε βγαίνει από αυτήν αλλά παραμένει έως ότου μια πολύπλοκη διαδικασία σύσφιγξης και χαλάρωσης αδένων κατά τη διάρκεια της συνουσίας, δώσουν το μήνυμα στο σπέρμα να εκτοξευτεί ρυθμικά  και διακεκομμένα προς τα έξω.

Όπως βλέπουμε  στο διάγραμμα το σπέρμα θα μπορούσε να οδηγηθεί μέσω της ουρήθρας στην ουροδόχο κύστη.Η λειτουργία όμως του έσω σφιγκτήρα της ουρήθρας, ο οποίος συστέλλεται, εμποδίζει την είσοδο του σπέρματος στην ουροδόχο κύστη γι΄αυτό όταν γίνεται η εκσπερμάτωση, είναι αδύνατη και η ενούρηση ταυτόχρονα.

Ένα από τα εξωτερικά γεννητικά όργανα του άνδρα είναι το πέος, δηλ. το όργανο της συνουσίας και αναπαραγωγής του άνδρα και ταυτόχρονα το τελικό μέρος του ουροποιητικού του συστήματος. Αποτελείται από ένα μακρύ σώμα και το άκρο του που ονομάζεται κεφαλή ή βάλανος, όπου υπάρχει και το ουρηθρικό στόμιο. Από το πέος εκκρύονται το σπέρμα και τα ούρα. Κατά την διάρκεια της σεξουαλικής  επαφής, όταν το άτομο διεγείρεται σεξουαλικά, το πέος σηκώνεται  και σκληραίνει (στύση ). Πολλοί έφηβοι προβληματίζονται, όταν το πέος τους δεν είναι μεγάλο. Πρέπει όμως να τονίσουμε ότι το μέγεθος του εξαρτάται από το σωματότυπο κάθε ατόμου και ταυτόχρονα δεν καθορίζει την έλλειψη σεξουαλικής ευχαρίστησης. Το σώμα του πέους καλύπτεται από λείο δέρμα χαρακτηριστικής ελαστικότητας το οποίο ονομάζεται πόσθη, το δε άκρο της καταλήγει στην ακροποσθία και το στόμιο της. Στην παιδική ηλικία το στόμιο της ακροποσθίας είναι στενό και με την πάροδο του χρόνου διευρύνεται. Όταν το στόμιο της ακροποσθίας είναι στενό είναι πιθανόν η βάλανος να μην μπορεί να βγει προς τα έξω, και στην περίπτωση αυτή λέμε ότι έχουμε φίμωση ή ακόμη μπορεί να μην μπορεί να επανέλθει οπότε έχουμε παραφίμωση. Και τις δύο περιπτώσεις τις αντιμετωπίζουμε με χειρουργική επέμβαση ( περιτομή ).

Το πέος περιέχει ένα κεντρικό  σωλήνα την ουρήθρα που περιβάλλεται από στήλες σπογγώδους ιστού. Η βάλανος έχει σχήμα κωνοειδές και στη κορυφή της  καταλήγει το έξω στόμιο της ουρήθρας .